Klok leren kijken

Klokkijken

“Weet jij hoe laat het is?”
“Ik moet rennen, want over 10 minuten begint mijn volgende les.”
“Jeetje, wat duurt die vergadering lang.”
Heel de dag zijn we, bewust of onbewust, bezig met ‘tijd’ en de klok. Voor sommige kinderen is klokkijken echter ontzettend moeilijk.
Niet zo gek, als je erbij stilstaat wat je allemaal moet weten om de tijd correct te kunnen benoemen.
Hierbij leg ik uit welke voorkennis en stappen er nodig zijn om je kind te leren klokkijken.

Eerst komt het tijdsbesef om de hoek kijken. Dit tijdsbesef is nodig, om van daaruit te leren klokkijken.
Klokkijken is niet iets wat je kind van de ene op de andere dag leert. Het is een proces dat op de basisschool maar liefst vijf jaren beslaat. Het begint in groep 1 - hoewel daar de klok nog buiten beeld blijft - met het ontwikkelen van een globaal tijdsbesef. Eind groep 5 moet je kind kunnen klokkijken. Zowel op een analoge klok (klok met wijzers) als op een digitale klok.

In welke volgorde leert een kind klokkijken?

• Groep 1/2: Begrippen als voor/over, groot/klein, boven/beneden, enzovoort.
• Groep 1/2: Tijdsbesef: ochtend/middag/avond, dagen van de week, enzovoort.
• Groep 3 (M3): Heel uur en half uur. Getalbegrip (volgens de getallenlijn)
• Groep 3 (E3): Heel uur, half uur en kwartieren.
• Groep 4 (M4): Heel uur, half uur, kwartieren en vijf en tien minuten voor en over.
• Groep 4 (E4): Hele klok (analoog), dus bijvoorbeeld acht over tien, enzovoort.
• Groep 5 (M5): Hele analoge klok + digitale uren, halve uren en kwartieren.
• Groep 5 (E5): Hele analoge klok + hele digitale klok.
• Groep 6 (M6/E6): Tijdsbesef gekoppeld aan leren plannen.

Het leren klokkijken is dus een belangrijke vaardigheid voor kinderen en kan soms een uitdaging zijn.
Zowel analoge als digitale klokken kunnen worden gebruikt om kinderen deze vaardigheid aan te leren.
Hier zijn enkele tips voor ouders om hun kinderen te helpen bij het leren klokkijken.

1. Begin met de Basis

• Leer eerst cijfers: Zorg ervoor dat je kind de getallen van 1 tot 12 goed kent. Dit is een fundamentele stap voor het begrijpen van de analoge klok.
• Introductie van de klok: Laat je kind kennismaken met een analoge klok. Leg uit wat de wijzers betekenen: de korte wijzer is de uurwijzer en de lange wijzer is de minutenwijzer.
  
  

2. Analoge Klokken

• Gebruik een oefenklok: Koop een oefenklok met beweegbare wijzers. Dit helpt om de concepten visueel te maken en maakt het leren interactief.
• Opdelen in kwarten: Leg uit hoe de klok in vier kwarten is verdeeld – elk kwart komt overeen met 15 minuten. Dit helpt kinderen om de kwartieren en halve uren te begrijpen.
• Speelse oefeningen: Maak leren leuk door spelletjes te spelen waarbij je kind de wijzers op een bepaalde tijd moet zetten.
  
  

3. Digitale Klokken

• Vergelijk analoog en digitaal: Laat je kind zien hoe een bepaalde tijd eruitziet op zowel een analoge als een digitale klok. Dit helpt bij het begrijpen van beide systemen.
• Praktische voorbeelden: Gebruik dagelijkse activiteiten om digitale tijden te leren, zoals bedtijd, etenstijd, of de tijd waarop een favoriete tv-show begint.
  
  

4. Dagelijkse Oefening

• Routine en herhaling: Maak het klokkijken onderdeel van de dagelijkse routine. Vraag je kind regelmatig naar de tijd en laat ze het zelf op de klok zoeken.
• Zelfvertrouwen opbouwen: Prijs je kind voor de pogingen en de successen die ze boeken. Positieve bevestiging helpt om zelfvertrouwen op te bouwen.

5. Educatieve Hulpmiddelen

• Boeken en apps: Er zijn veel educatieve boeken en apps beschikbaar die speciaal zijn ontworpen om kinderen te helpen bij het leren klokkijken. Deze kunnen een waardevolle aanvulling zijn op jouw lessen.
• Educatieve video's: Kijk samen naar educatieve video's die op een leuke en interactieve manier uitleg geven over klokkijken.
  
  

6. Geduld en Volharding

• Wees geduldig: Elk kind leert in zijn eigen tempo. Het is belangrijk om geduldig te zijn en de tijd te nemen om de concepten meerdere keren uit te leggen.
• Blijf oefenen: Herhaling is de sleutel tot succes. Blijf oefenen totdat je kind comfortabel is met het klokkijken.
  
  Lesideeën

1. Maak een eigen Klok:
   • Laat je kind een eigen klok knutselen met karton en gekleurde stiften. Dit helpt hen om de onderdelen van de klok beter te begrijpen.
2. Tijd Spelletjes:
   • Organiseer een “klok bingo” waarbij kinderen de tijd moeten herkennen en markeren op hun kaart.
   • Speel een spel waarbij de kinderen een specifieke tijd moeten instellen op een speelgoedklok.
3. Verhaalvertelling:
   • Creëer verhalen waarin de tijd een belangrijke rol speelt. Bijvoorbeeld, "Om 3 uur 's middags ging de kleine beer naar het bos..."
4. Digitale en Analoge Match:
   • Laat kinderen digitale tijden matchen met de juiste tijd op een analoge klok. Dit helpt bij het begrip van beide vormen van tijdweergave.
5. Dagelijkse Schema’s:
   • Maak een dagelijks schema met je kind waarbij ze de tijden voor verschillende activiteiten moeten invullen. Dit helpt hen om tijd te associëren met dagelijkse gebeurtenissen.

Oefeningen

1. Oefenblaadjes:
   • Print oefenblaadjes met verschillende klokken en laat je kind de tijd opschrijven.
   • Gebruik zowel analoge als digitale klokken op de blaadjes.
2. Real-life Situaties:
   • Vraag je kind om de tijd te zeggen in verschillende situaties, zoals in de auto, tijdens het winkelen, of voor het naar bed gaan.
3. Tijd Quiz:
   • Maak een quiz waarbij je kind de tijd moet raden die jij instelt op een klok. Beloon correcte antwoorden met kleine prijzen of complimentjes.

Met deze tips, ideeën en oefeningen kunnen ouders hun kinderen effectief begeleiden bij het leren klokkijken. Het is een waardevolle vaardigheid die hen helpt om de tijd beter te begrijpen en te beheren.