Mijn moeder was vroeger hoofd kleuterleidster (destijds had je nog aparte kleuterscholen). Voorlezen, samen zingen; ik vond het toen al fantastisch én reuze gezellig om dit samen met haar te doen. Het gen wat onderwijs betreft, heb ik dan ook echt van haar😊
Fantastisch toch als je kinderen andere werelden laat ontdekken door verhalen te vertellen, voor te lezen,  zelf boeken laten ontdekken, ...  Promotie is zó simpel (vind ik).
Een paar keer in de maand (ik geef dit van tevoren aan en schrijf het op het whiteboard) laat ik kinderen lezen op een zelf gekozen plek. Dit kan op de kast, onder het bureau, languit op tafels, etc. Een kussen, knuffel mee en soms zelfs pantoffels.
Kinderen richten hun eigen leesplekje in en zorgen op deze manier voor eigen leesplezier.
Een kind onder tafel waar een kleed op ligt; voelt zich als in een 'tentje'. Zit op een kussen, heeft zijn lievelingsknuffeltje meegenomen en is helemaal verdiept in zijn eigen boek.  Het is zelfs gebeurd dat een kind onder mijn bureau is gaan liggen, hoofd op zijn kussen en al lezend in slaap is gevallen.
Zelfs kinderen die te ongedurig zijn om te lezen en die heel snel een boek uit hebben, dan weer een stripboek pakken en even later weer een ander boek (herkenbaar?😉), laat ik zijn wie ze zijn. Ik zet er geen dwang op en merk dat juist daardoor kinderen eerder geneigd zijn om te gaan lezen. Tevens zien ze de andere klasgenootjes lezen en ze weten dat er gedurende dat half uur niet gekletst mag worden. Tuurlijk mag je wel een stukje voorlezen of iets grappigs uit je boek aan de ander laten zien. Leuk juist!
En ja, in dat half uur lees ik zelf ook📚 Loop zo nu en dan even een rondje langs de kinderen, maar ook ik ben heerlijk in een boek verdiept.

Voorlezen vind ik ook fantastisch om te doen en aangezien ik iedere persoon in een boek ook een 'stemmetje' geef, onthouden kinderen boeken als Tommie & Lotje (kinderen noemen het mijn 'Tommie-stem'), De Heksen (heerlijk om de Opperheks als stem te doen🤩) , wél huilen bij het voorlezen van 'Achtste groepers huilen niet' (kinderen huilen dan ook) en andere voorleesboeken.

In de klas maak ik altijd een momentje vrij om voor te lezen. “Juf, doe je dan ook die stemmetjes?”, is dan meteen de vraag.  Voorleesverhalen van Tommie & Lotje zijn favoriet, ondanks dat ik lesgeef in de bovenbouw.  Dit komt m.n. omdat ik Tommie zijn eigen stem geef.                                                   
  Het mooiste compliment dat ik van een kind heb gekregen, is dat hij, door het voorlezen uit   
Tommie & Lotje, een boek is gaan kopen van Tommie & Lotje. Hij vertelde dat hij een hekel aan lezen had, maar door het voorlezen wilde hij óók Tommie & Lotje lezen, want: “Als ik dan uit  dat boek lees, hoor ik jouw Tommie-stem en dan vind ik de verhalen grappig en leuk om te lezen.”
Fantastisch toch, als je door voorlezen de wereld van het kind in kunt stappen?

Wat ik (ook) wekelijks doe:

Iedere maandag worden er 3 kinderen uitgekozen, als ze zelf willen, om bij de kleuterjuf/collega een prentenboek te halen. Iedere dag mogen ze in de pauze oefenen. Als ze er voorwerpen bij willen halen of er een toneelstukje omheen willen maken; prima👍

Vrijdagmiddag gaan ze voorlezen aan de kleuters. Eenmaal terug in hun eigen groep, vertellen ze hoe het voorlezen bij de kleuters is gegaan, wat ze er zelf van vonden, etc. Desbetreffende kleuterjuf/collega maakt iedere keer foto's en deze hangen wij dan op in de klas.

Kleuters blij, collega super enthousiast én kinderen bij mij in groep gemotiveerd om ook voor te gaan lezen.

Een win-win-situatie😍

En we weten het allemaal; lezen is enorm belangrijk. Niet alleen omdat alles taal is en dit dus om leesvaardigheden vraagt, maar ook voor de ontwikkeling van de woordenschat.
In de klas merk ik dat er steeds meer kinderen zijn die thuis niet lezen en/of worden voorgelezen.  Behalve hun leesvaardigheid, blijft hierdoor ook hun woordenschat achter en ondanks het feit dat we ons binnen het onderwijs keihard blijven inzetten om kinderen goed leesonderwijs te geven én om hun woordenschat te vergroten, lijkt de afstand tussen kinderen die wél lezen en kinderen die dit niet doen, steeds groter te worden.
 
Goed leesonderwijs is in eerste instantie de taak van scholen. Een goede leesvaardigheid is van groot belang. Er kan wel gezegd worden dat leesonderwijs een centrale plaats in het onderwijs inneemt. Leesvaardigheid die niet voldoende is, vormt een belemmering voor vrijwel alles wat er op school te leren valt.
Het is belangrijk dat ouders zich realiseren hoe groot de ondersteunende rol is die ze hierbij kunnen vervullen. De thuis– en gezinsfactoren zijn voor 49% van invloed op o.a. het leren lezen van kinderen.
Het is daarom van enorm belang om ouders bij de leesontwikkeling van het kind te betrekken. Hoe meer een kind in zijn leesontwikkeling wordt ondersteund, hoe groter zijn woordenschat zal worden.
 
Om ouders te betrekken bij het leesonderwijs, is de eerste stap om hen uitleg te geven over het belang van (leren) lezen. Dit kan persoonlijk, in een speciale daarvoor bestemde informatieavond, via een nieuwsbrief, een filmpje,…
Leg uit dat goed (leren) lezen de basis vormt voor al het leren, maar ook om je later in de maatschappij te kunnen redden. Leesvaardigheid is een voorwaarde voor succes in de school en voor het kind in de toekomst.
 Niet alleen ouders, maar zeer zeker ook kinderen dienen van het belang van (leren) lezen op de hoogte te worden gebracht. Bedenk allerlei redenen waarom het belangrijk is om te kunnen lezen. Noem hierbij de alledaagse dingen waar lezen nodig is. Te denken valt aan: straatnaamborden, boeken op school, teksten op het digibord, een whatsappje, boodschappenlijstje, etc.

Als fervente lezer vind ik het heerlijk om me te nestelen op de bank met een goed boek in m’n handen en een kop thee binnen handbereik. Zálig. Helemaal in m’n eigen coconnetje;-).   
Mijn moeder las me vroeger altijd voor; gezellige en mooie momenten.  Van haar heb ik dan ook het lezen ‘geërfd’. Ook mijn man is dol op lezen en als we ergens in een stad zijn, gaan we altijd op zoek naar een boekenwinkel!  Thuiskomen zonder een boek gekocht te hebben, komt  eigenlijk niet voor;-)
Onze boekenkasten puilen dan ook uit en bij aanschaf van nieuwe boeken, dient vrijwel de halve boekenkast opnieuw  geordend te worden. Ook kinderboeken zijn  volop te vinden en die staan in de boekenkast in mijn praktijk.  Voorleesboeken, informatie, geschiedenis, aardrijkskunde, boeken voor heel jonge kinderen t/m de Young Adult.                     
 

Ook Begrijpend Lezen i s als lezen. Ik vind het jammer om te zien dat het als een apart vak wordt aangeboden. Integreer het in het gehele Leesonderwijs, promoot boeken, wees creatief met teksten, etc.  Je dient kinderen eerst aan het lezen te krijgen vóór überhaupt je met begrijpend lezen aan de slag kunt.

Wij zijn trouwens het enige land dat Begrijpend Lezen als vak heeft, wist je dat? Andere landen hebben geen begrijpend leesmethode of zelfs Cito-toetsen. Zij richten zich op leespromotie en lezen. Ik ben hier helemaal voor; geen begrijpend lezen meer, maar creatief met teksten omgaan, inzetten op leespromotie, voorlezen en meer.

Begrijpend Lezen werkt namelijk bij kinderen als volgt: ze lezen een tekst, slaan bepaalde gegevens op in het kortetermijn-geheugen en gaan meteen door naar het beantwoorden van de vragen. Om de vragen te kunnen beantwoorden, is er te weinig kennis en informatie aanwezig om toe te passen.
De hoeveelheid informatie die je in je korte termijn geheugen kunt onthouden is beperkt. ... En het werkgeheugen is een onderdeel van het korte termijn geheugen. Het werkgeheugen gaat meer over de actieve verwerking van de informatie in het korte termijn geheugen. Hierbij spelen processen zoals aandacht ook een rol.

Uit onderzoek blijkt dat het werkgeheugen impact heeft op de constructie van inferenties gedurende het lezen (Fletcher, 2006). Het werkgeheugen speelt dus een belangrijke rol bij het begrijpen van een tekst. Daarnaast speelt ook het leesbegrip een belangrijke rol bij begrijpend lezen, als lezer moet je begrijpen wat je leest voordat je de juiste inferenties binnen een tekst kunt maken.

Het maken van inferenties tijdens het lezen is belangrijk bij het maken van die mentale representatie (Cain & Oakhill, 1999). Door verbanden te leggen tussen woorden en zinnen, ontstaat er een compleet beeld van de tekst. Hierdoor kunnen details worden ingevuld die niet expliciet in een tekst genoemd worden (Cain & Oakhill, 1999).

Het leesbegrip is essentieel bij het maken van de juiste verbanden binnen een tekst. Daarnaast bepaalt het werkgeheugen hoeveel er onthouden kan worden tijdens het lezen, dit zou er toe kunnen leiden dat het werkgeheugen en het leesbegrip bepalen hoe goed de lezer dus in staat is om causale verbanden te maken in de tekst.
Omdat begrijpend lezen een belangrijke rol speelt in het dagelijks leven, is het van belang dat kinderen zo goed mogelijk geholpen worden bij problemen met begrijpend lezen. Om kinderen de juiste hulp te bieden is het belangrijk om te weten met welk aspect van begrijpend lezen zij problemen ervaren. Zo kunnen specifieke instructievormen worden toegepast die passen bij de behoefte van individuele lezers.

Verschillende oorzaken die ervoor zorgen dat een kind moeite heeft met begrijpend lezen per kind.
Een aantal oorzaken:
🎈 Moeite met leesbegrip, fonetisch bewustzijn, letter- en klankvorming, woordherkenning, etc. Alle basisstappen die nodig zijn om te kunnen lezen.

🎈 Een kleine woordenschat; minder aandacht op micro, macro- en mesoniveau voor lezen, laaggeletterdheid, andere culturen,.... Hierdoor is er (ook) niet genoeg kennis aanwezig van specifieke begrippen die worden gebruikt bij begrijpend lezen
🎈 Beperkte algemene kennis; als je door je ouders of anderen in de omgeving dierentuinen bezoekt, naar musea gaat, meedoet aan workshops voor kinderen, wordt de algemene kennis vergroot.

Kortom : om antwoord te kunnen geven op vragen bij teksten begrijpend lezen, zal een kind eerst moeten kunnen lezen. Ook het werkgeheugen dient daarbij 'getraind' te worden.
Lezen & Leespromotie: juist door teksten eens op andere manieren aan te bieden, onthouden kinderen meer en die informatie kunnen ze weer toepassen bij andere teksten. Creatieve Leeslessen & Leespromotie; het neemt wat tijd in beslag, maar alle tijd die je erin steekt, krijg je dubbel en dwars terug. En zeg nou eerlijk; alleen een tekst lezen en vragen beantwoorden is toch ook gewoon "Saai"👍😊

Er was eens..... iemand die kinderen de wereld gaf in woord & beeld.

Doe je mee?

Inspiratie: Lesideetjes

 * Je eigen krant

Altijd al je eigen krant willen maken, of samen met kinderen? Lezen, maar ook begrijpend lezen leuker maken?

 
Kinderen bij mij in de praktijk én in de groep zijn in ieder geval razend enthousiast👍 Ze vinden het geweldig én zijn zeer gemotiveerd met hun eigen leesteksten bezig. Super leuk toch?

* Speel het  boekenkwartet/-puzzelspel
* Maak gebruik van het Leeshappertje   en / of van he t LEES-Spel
*  Creatief met teksten   - zelfgemaakte ideetjes om te downloaden

* Begrijpend leestekst sorteren - Mieren sorteertaak

* Leesmonster - diploma's - 35 gratis diploma's

Leer ze lezen - Praktische inzichten uit onderzoek leerkrachten basisonderwijs

Boek om te downloaden
De zeven pijlers van onderwijs in begrijpend lezen

9 tips voor begrijpend lezen - uit Praxisbulletin

Het internet staat vol met allerlei creatieve leeslessen! Meer dan genoeg om een (begrijpend) leesles (ook voor jou) weer leuk en gezellig te maken🤩📚